Halk arasında basur da denilen hemoroid anüs (makat) ve alt rektumda ( kalın barsağın en son kısmı) bulunan damarların şişmesi ve iltihaplanması durumudur. Herhangi bir nedenden dolayı bu damarlarda artmış bir basınç mevcuttur. Gebelik bu durumda en çok hazırlayıcı faktörlerden biridir. Eğer Hemoroid rektumda yerleşirse İç Hemoroid, anüste yerleşirse Dış Hemoroid adını alır.
Gebelik hemoroid için en çok zemin hazırlayan faktörlerden biridir. Erken gebelik döneminde yumurtalıklardan salgılanı gebeliğin devamını sağlamak için çalışan Progesteron hormonu; Rahim ve Rahim gibi düz kas içeren tüm organların hareketlerini yavaşlatır ve onları gevşetir. Buna tüm sindirim sisteminin düz kas içeren parçaları da dahildir. Progesteron hormonu düz kas içeren barsakları yavaşlatıp kabızlığa neden olarak ve damar düz kaslarını gevşetip kanın damarlarda göllenmesini arttırarak Hemoroid’e neden olur. Geç gebelik döneminde; büyüyen anne rahminden dolayı kan göllenmesi oluşan damarlar bacaklarda varislere, anüs ve rektumda Hemoroid’e neden olurlar. Yine hamilelikteki kabızlığın da bu dönem hemoroid oluşumunda rolü vardır.
Evde Hemoroid İçin Yapabilecekleriniz
- Eğer şişmiş, ağrılı, tromboze bir hemoroid varsa ilaç tadavisine yardımcı olarak ILIK SUYA OTURMAK iyi bir seçenektir.
- Anal bölgenizi temiz tutun. Banyo ve tuvalette taharetlenme sonrası hafifçe saç kurutma makinesi ile anal bölgenizi kurutun.
- Taharet sonrası asla kuru tuvalet kağıdıyla kurulanmayın. Tuvalet kağıdınız hafif nemli olsun veya parfümsüz, alkolsüz bir ıslak mendil ile kurulanın.
- Yine şişmiş ve tromboze olmuş Hemoroid’lerinizi rahatlatmak için Buz Paketleri ile Soğuk Kompresler yapabilirsiniz.
- Parasetamol içeren bir ağrı kesici alabilirsiniz.
- Hamamelis maddesi içeren kremler veya Hamamelis emdirilmiş pamuklarla kompres yine evde sizi rahatlatabilecek çözümlerdendir.
- Kabızlığınız varsa düzeltin. Bunun için lif içeriği zengin gıdalarla beslenmek ve bol bol su içmek gereklidir.
- Günlük fiziksel aktiviteyi arttırmalısınız.
- Kabızlığınız tüm aldığınız tedbirlere rağmen düzelmez ise bizim önerdiğimiz dışkı yumuşatıcı ajanları kullanabilirsiniz.
- Evde aldığınız tüm önlemlere rağmen hemoroid’iniz sakinleşmezse, kanarsa mutlaka bizimle bağlantı kurunuz.
Gebelikte Hemoroid Tanı Ve Tedavi
Tanı için gözle ve elle yapılan muyene genellikle yeterlidir. Bazen Rektum’a Rektoskop dediğimiz özel bir aletle bakmak gerekebilir.
Hemoroid tedavisi çoğu zaman yaşam ve beslenme tarzında yapılan değişikliklerle sağlanabilmektedir. Bazen de ilaç ve cerrahi tedavi yöntemleri uygulanmak durumunda kalınabilir. Beslenme tarzı mutlaka değişmeli, bol lif içeren sebze, meyve gibi gıdalar tercih edilmeli, yine bol bol su içilmeli, kabızlık yapan kolalı içecekler, koyu demli çay, kahve gibi içecekleri azaltmak gereklidir. Bazı baharatlar ve bitki çayları da Hemoroid oluşumunu arttırırlar. Örneğin bizde adet olan Loğusa Şerbeti meyilli insanlarda ciddi anlamda Hemoroid yapıyor. Stres faktörlerini mümkün olduğunca azaltmak gereklidir. Uzun süre ayakta veya oturarak çalışanlar zaman zaman konum ve pozisyonlarını değiştirmeli,yürümeli veya kısa süre için uzanmalıdırlar.
İlaçla Tedavi :
- Dışarıdan uygulanan Hamamelis veya Hidrokrtizon içeren kremler, fitiller
- Bazı bitkisel kökenli Venoprotektif ajanlar
Eğer şişmiş, ağrılı, tromboze bir hemoroid varsa ilaç tadavisine yardımcı olarak ILIK SUYA OTURMAK iyi bir seçenektir.
Minimal İnvaziv Girişimler
- Lastik Bant Ligasyonu: Hemoroid’in etrafı lastik bantla dolaşımını kesmek için bağlanır. Bu yöntem biraz rahatsız edici olabilir ve kanamaya neden olabilir.
- Skleroterapi: Hemoroidal venlerin içine damarları kurutucu, büzüştürücü bir madde enjeksiyonu yapılır.
- Laser veya Bipolar Koter Koagülasyonu: Hemoroidal venleri Laser veya elektrikle büzüştürüp kurutmak için yapılır.
Cerrahi Tedavi
Cerrahi Tedavide hemoroid‘in olduğu bölge cerrahi olarak tedavi edilir.
Komplikasyonları
- Kronik kan kaybı anemiye neden olur.
- Strongülasyon Hemoroid denilen duruma neden olabilir ki bu Hemoroid içindeki kan akımı kesildiğinde ortaya çıkan çok ağrılı bir durum olup, doku kaybı ve gangren oluşur.
Nedenleri
Anüs ve Rektum venlerinde basınç artışı, gerilim ve şişliğe neden olan durumlar hemoroid‘ e neden olan durumlardır ki onları şöyle sıralayabiliriz.
- Dışkılama sırasında ıkınma
- Tuvalette uzun süre oturma
- Kronik kabızlık veya ishal
- Gün boyu ayakta kalarak çalışma
- Gün boyu masa başında çalışma
- Şişmanlık
- Gebelik
- Anal ilişki
- Düşük lifli diyetle beslenme
İleri yaşlarda destek dokuların ve damar duvarlarının zayıflaması ile birlikte hemoroid oluşumu artar.
Hemoroid Belirtileri
- Dışkılama sırasında veya sonrasında ağrısız kanama görülebilir. Ya da tuvalet kağıdına kan bulaşabilir.
- Anüs bölgesinde kaşıntı ve tahriş görülebilir.
- Yine makat bölgesinde ağrı, dolgunluk ve bir rahatsızlık hissi oluşabilir.
- Makat bölgesinde şişlik görülebilir.
- Otururken Anüs bölgesinde ağrı oluşabilir.
- Kendiliğinden dışkı kaçağı görülebilir.
Hemoroid belirtileri genellikle hemoroid‘ in yerleştiği yere bağlı oluşur. İç hemoroid rektum içinde olduğundan hasta hemoroid‘ i olduğunu hissedemez ve göremez. Genelde kendini zorlanarak yapılan bir dışkılama sonrası kanama ile belli eder. Bazen de İç Hemoroidler büyüyüp Makattan dışarıya sarktığında farkedilir. Bu durumda şiddetli ağrı ve rahatsızliğa neden olurlar.
Dış hemoroidler ise anüs çevresinde şişlik, tahriş, kaşıntı, kanama, ağrı gibi şikayetlere neden olurlar. Bu tür hemoroidlerin içine pıhtı birikip ve iltihaplanıp, şişerek ;TROMBOZE olup şiddetli ağrı ve rahatsızlığa neden olduğu sıkça görülen bir durumdur.
Dışkılama sonrası veya barsak hareketleri sonrası kanama Hemoroidin en sık karşılaştığımız belirtisi olsada yine de başka önemli sorunlar da ( Kolondaki kötü huylu hastalıklar) bu belirtiyi gösterebileceği için dikkatli olmalıyız. Ve siz de mutlaka bize başvurmalısınız. Yani makattan gelen kanamanız varsa bize görünmeden Hemoroid’dendir deyip geçmeyin.
Eğer barsak alışkanlıklarınızda belirgin bir değişiklik varsa, dışkınızın koyu siyah, katranımsı renkler aldı ve belirgin bir kıvam değişikliği de yaşıyorsanız mutlaka bize başvurmalısınız. Bunlar sindirim sisteminin başka bölümlerini de ilgilendiren sorunlardan kaynaklanıyor olabilir.
